Muga

Una muga^[1] u buega^{[1][2][nota 1]} ye cadaguna d'as linias que se trazan en os cabos d'un país y que lo desalpartan d'o u d'os países vecíns, amugando asinas o territorio en o que se puede exercer a sobiranía de cada cual. Cada país tien l'autoridat de desichir a las demás nacions que no invadan o suyo territorio (amugau por as mugas); ye dicir, de desichir que os estaus foranos s'abstiengan d'actuar y ficar-se en o suyo territorio.

Toz os países d'o mundo tienen o nombre d'estaus, estaus que la suya caracteristica principal ye a sobiranía; ye dicir, en a facultat d'establir y exercer a suya autoridat d'a maniera en que lo creigan convenient.

Ta que l'exercicio d'a sobiranía por parti d'os estaus no siga perchudiciosa ta atras nacions, se creyan mugas en partis de tierra, augua y aire.

As mugas, a lo contrario de lo que muitas vegadas se creye, no se creyan nomás cuan bi ha tierra de por meyo, pos existen diferents menas de mugas: aerias, territorials, fluvials, maritimas y en os lacos.

Isto quiere dicir que, en muitos casos, a muga d'un país con atro no se troba definida nomás an bi ha tierra, pos en bels casos ixa división s'efectua emplegando ríos, mars, etcetera.

O caso d'a muga aeria ye emplegada ta poder controlar os ciels d'o país (un avión que deseye pasar por os ciels d'un estau alleno a aquel d'an procede ha de demandar autorización, de lo contrario o gubierno de dito estau puede considerar que o suyo espacio aerio ye estando invadiu, lo que puede conducir a decisions que pueden arribar a escatumbar l'aeronau).

1. ↑ ^{1,0 1,1} (an) Diccionario aragonés-castellano-catalán. Estudio de Filología Aragonesa. Edacar num. 14. Zaragoza. Edicions Dichitals de l'Academia de l'Aragonés. ISSN 1988-8139. Octubre de 2024 (accesible vía web).
2. ↑ (es) Mariano Peralta Horte: Ensayo de un diccionario aragonés-castellano, 1853, ISBN 978-1168692238, p.29

Error en a cita: Existen etiquetas <ref> ta un grupo clamau "nota", pero no se trobó garra etiqueta <references group="nota"/>